Γιατί ο Σόιμπλε παραδέχθηκε τώρα πως το ΔΝΤ μπορεί και να φύγει

Με την αναφορά του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο ενδεχόμενο να μην μετέχει το ΔΝΤ να αποτελεί το γρίφο των ημερών, η Αθήνα επιχειρεί να αποκρυπτογραφήσει την πρωτοφανή παραδοχή του.

Πηγές κοντά στο ελληνικό επιτελείο εκτιμούν πως ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών έχει λάβει το μήνυμα από την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού πως πρόθεση του Ταμείου είναι η μη συμμετοχή του – τουλάχιστον χρηματοδοτικά – στο ελληνικό πρόγραμμα.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο με την παραδοχή πως «η Ευρώπη έχει τα εργαλεία να υποστηρίξει το ελληνικό πρόγραμμα και χωρίς το ΔΝΤ» εκτιμάται πως ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε προετοιμάζει το έδαφος στο εσωτερικό του ακροατήριο.

Ενδεικτικό των προθέσεων του Γερμανού υπουργού είναι το γεγονός ότι μεγάλο βάρος των όσων είπε δόθηκε στις εσωτερικές πολιτικές αντιδράσεις, δεδομένου ότι το Βερολίνο εισερχόμενο σε προεκλογική περίοδο, καλείται να υπερκεράσει το εμπόδιο της μη συμμετοχής του Ταμείου, ένα μέχρι πρότινος casus belli για το συντηρητικό πολιτικό και κομματικό του ακροατήριο.

Οι τελικές αποφάσεις για το κατά πόσο θα μετέχει το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα θα ληφθούν στη συνεδρίαση στην Ουάσιγκτον τον Φλεβάρη. Ωστόσο, η αδιάλλακτη στάση που τηρεί το Ταμείο μέχρι στιγμής και στο μέτωπο της δεύτερης αξιολόγησης, αξιώνοντας μέτρα μη ανεκτά πολιτικά αλλά και κοινωνικά – πέραν της συμφωνίας – εκλαμβάνεται επί της ουσίας ως προαναγγελία αποχώρησης ή έστω παραμονής του στην καλύτερη περίπτωση ως τεχνικού συμβούλου.

Δεν είναι τυχαίο εξάλλου το γεγονός πως η νέα Προεδρία Τραμπ, σε αντίθεση με την κυβέρνηση Ομπάμα, έχει ταχθεί ανοιχτά προεκλογικά στις ΗΠΑ υπέρ μίας πιο εσωστρεφούς οικονομικής πολιτικής, η οποία περιιλαμβάνει και την αποχώηρηση του ΔΝΤ από τα ευρωπαϊκά πράγματα.

Παρά το γεγονός ότι ουδείς αμφισβητεί πως τυχόν αποχώρηση του Ταμείου θα δώσει «πάτημα» στο Βερολίνο για νέες παγίδες και καθυστερήσεις, ενδεικτικό της στάσης του Μεγάρου Μαξίμου είναι το «καλωσόρισμα» πυο επεφύλασσε το πρωί της Παρασκευής κυβερνητική πηγή, τονίζοντας πως αυτό θα μπορέσει να ξεμπλοκάρει την αξιολόγηση που έχει κολλήσει στις παράλογες απαιτήσεις του ΔΝΤ.

Το θέμα της απεμπλοκής του Ταμείου εξάλλου από το ελληνικό πρόγραμμα, είναι ένα πάγιο αίτημα, το οποίο είτε ανοιχτά είτε υπογείως υποστηρίζει η κυβέρνηση τόσο διά του Αλέξη Τσίπρα όσο και του υπουργού Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτου τα τελευταία δύο χρόνια.

Η συγκυρία στην οποία έρχεται η συγκεκριμένη παραδοχή – προαναγγελία Σόιμπλε μπορεί να ευνοήσει τις ελληνικές θέσεις, δεδομένου ότι πέραν του Βερολίνου και της Ολλανδίας, όλα τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης πλέον έχουν αποδεχθεί το ενδεχόμενο διαχείρησης των ευρωπαϊκών ζητημάτων από αντίστοιχα ευρωπαϊκά όργανα, χωρίς την εμπλοκή τρίτων.

Κυβερνητικές πηγές τονίζουν πως ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας στη συνέντευξή του (εφημερίδα Suddeutsche Zeitung) προτείνει η συνέχιση του τρίτου προγράμματος να γίνει από τον ESM. «Αυτό θα μπορούσε να ανατεθεί στον ESM -αφού πρώτα εγκριθεί από τη Bundestag», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Όσο για τα δημοσιεύματα ότι θα αντιδράσουν βουλευτές του κόμματός του, ο κ. Σόιμπλε είναι κατηγορηματικός: «Δεν θα υπάρξει καμία εσωτερική πολιτική ένταση, παραμένουμε πιστοί στα συμφωνηθέντα». Και στην επιμονή του δημοσιογράφου «ποια θα είναι η αντίδραση στο εσωτερικό του κόμματός σας εάν δεν συμμετέχει το ΔΝΤ;» η απάντηση του κ. Σόιμπλε παραμένει η ίδια: «Δεν υπάρχει καμία εσωτερική αντίδραση, γιατί επιθυμούμε πραγματικά να τηρηθούν οι συμφωνίες».

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Β. Σόιμπλε πουθενά δεν αναφέρεται σε 4ο Μνημόνιο, αντιθέτως μιλά για τήρηση των συμφωνηθέντων. Κάνει λόγο για «νέο πρόγραμμα», λόγω της ενδεχόμενης μη συμμετοχής του Ταμείου, που θα υλοποιηθεί μέσω του ESM, αφού πρώτα θα εγκριθεί από τη Bundestag, όπου «δεν θα υπάρχει καμία εσωτερική πολιτική ένταση» καθώς «παραμένουμε πιστοί στα συμφωνηθέντα». Και συνεχίζει ότι «αν αυτά δεν γίνουν σεβαστά από άλλους, τότε το παρόν πρόγραμμα θα τερματιστεί και θα χρειαστούν νέες διαπραγματεύσεις». Ο Β. Σόιμπλε, δηλαδή, επισημαίνει ότι προχωράμε με το παρόν τρίτο πρόγραμμα που έχουμε συμφωνήσει, που θα το υλοποιήσει ο ESM, αν φύγει το ΔΝΤ, και μόνο «αν δεν γίνει σεβαστό από άλλους τότε θα χρειαστούν νέες διαπραγματεύσεις».

Από το Μέγαρο Μαξίμου επισημαίνουν ότι το σημερινό πρόγραμμα είναι, έτσι και αλλιώς, πρόγραμμα του ESM, με το ΔΝΤ σε ρόλο τεχνικού συμβούλου. Με βάση τους ευρωπαϊκούς κανόνες και τις συμφωνίες τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση των προγραμμάτων του ESM αναλαμβάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Τέλος, οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι αν αποχωρήσει το ΔΝΤ, η δεύτερη αξιολόγηση κλείνει άμεσα χωρίς νέα μέτρα, καθώς σήμερα η αντίθεση είναι δομική ανάμεσα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και το ΔΝΤ.